Symulacja wyników wyborów parlamentarnych 2023!

Na początek kilka podstawowych uwag. Prezentowana symulacja wyników wyborów, nie jest badaniem ankietowym, bo autor symulacji takich narzędzi nie posiada. Niekoniecznie jest to wada, biorąc pod uwagę jak w tej kampanii wyglądają sondaże, które cofają nas do czasów skandali sondażowych z 2015 roku. Bazą dla symulacji są liczbowe wyniki podane przez PKW dla wyborów: parlamentarnych z 2019 roku oraz I tury wyborów prezydenckich z 2020 roku.

Skąd taki wybór? Liczby, nie procenty są najważniejsze, ponieważ na partie głosują ludzie nie wskaźniki, o czym często zapominają analitycy. Próba jak najdokładniejszego oszacowania potencjału poszczególnych partii, to przede wszystkim odwołanie się do tego, co jest pewne i najświeższe. Przy takim założeniu teoretycznie można bazować wyłącznie na wynikach I tury wyborów prezydenckich, ale te wyniki są miarodajne zaledwie dla dwóch partii: PiS i Konfederacji.

Wynik Rafała Trzaskowskiego w I turze był napompowany beznadziejnymi wynikami Roberta Biedronia i Władysława Kosiniaka-Kamysza. Z kolei Szymon Hołownia w 2020 roku był Pawłem Kukizem z 2015 roku, a teraz jest tylko trochę bardziej atrakcyjnym politykiem o trochę większym potencjale. W związku z tym wyniki aż czterech kandydatów, z I tury wyborów prezydenckich, mają się nijak do wyników partii w wyborach parlamentarnych. Dlatego też trzeba było połączyć dane z tych wyborów i przyjąć następujące liczby bazowe dla potencjałów poszczególnych komitetów:

1. PiS – 8 450 315 (wynik z I tury prezydenckich 2020 r.) – 200 000 (pierwsi radykalnie rozczarowani wyborcy, głównie z powodu restrykcji „pandemicznych” wprowadzonych pod koniec tego samego roku) = 8 250 315
2. KO – 5 060 355 (wynik parlamentarny z 2019 r.) + 300 000 (bonus za wynik prezydencki Trzaskowskiego) = 5 360 355
3. Trzecia Droga – 1 578 523 (wynik parlamentarny z 2019 r. Koalicji Polskiej) + 0 bonusów za wynik prezydencki Hołowni, który w tej chwili jest porównywalny z wkładem Kukiza do Koalicji Polskiej).
4. Lewica – 2 319 946 (wynik parlamentarny z 2019 r.) bez korekty związanej z wynikiem Robertem Biedronia, bo jest to parametr abstrakcyjny przy wyborach partyjnych.
5. Konfederacja – 1 317 380 (wynik Bosaka z I tury wyborów prezydenckich z 2020 roku) + zero bonusów, ponieważ wynik parlamentarny Konfederacji był gorszy, a po roku został poprawiony, po prostu w tym przypadku Bosak i Konfederacja to jedno.
6. Inni – 202 998 (wynik parlamentarny z 2019 r.) + zero zmian, z uwagi na niemal całkowitą zmianę składu „innych”.

Dlaczego jedynie w przypadku PiS pojawili się wyborcy rezygnujących z poparcia i tylko KO dostała bonus? PiS jako partia rządząca popełniła wystarczająco dużo błędów, żeby wywołać podobny efekt, co zresztą widać po deklaracjach wyborców w Internecie. Nie tylko radykalnie prawicowi wyborcy uciekają, ale też brak miękkiej prawicy po wyrzuceniu Gowina robi swoje i te 200 000 to tylko część odpływu z samego początku, przy szacowaniu potencjału, dalej będzie gorzej. KO dla odmiany najmocniej ze wszystkich partii podgryzała „przystawki” poprzez polaryzację, a w pewnym momencie nawet istniało zagrożenie, że zje „Trzecią drogę” i tym bonus wywalczyła.

Potencjałów poszczególnych komitetów nie należy mylić z aktualnym stanem posiadania, który można jedynie szacować. W jaki sposób? Poprzez przepływy elektoratów! Naturalnie nie da się tego oszacować co do głosu, czy nawet tysięcy głosów, zatem przepływy oszacowano na poziomie 50 000 i wielokrotności. Nie sposób też oszacować wszystkich przepływów, w końcu nawet pomiędzy PiS i KO, czy Lewicą i Konfederacją, jakiś minimalny przepływ istnieje, ale to są zjawiska marginalne i nie ma sensu zakłócać nimi najważniejszych trendów. Wreszcie podane przepływy dotyczą ostatniej fazy kampanii, co też redukuje mało istotne kombinacje.

Zanim przejdziemy do głównej zabawy konieczne jest wskazanie frekwencji i ta została ustalona na poziomie 64,6%. Przede wszystkim wynika to z przyjętych potencjałów, ale też z dodatkowych informacji wskazujących na trendy. W 2019 roku frekwencja sięgała 62%, w I turze prezydenckich było to 64%, natomiast w II 68%. Jeszcze nigdy nie zdarzyło się tak, aby w następujących po sobie wyborach parlamentarnych i prezydenckich frekwencja parlamentarna była wyższa od prezydenckiej.

Jednocześnie od 2015 roku w każdych kolejnych wyborach parlamentarnych frekwencja była wyższa w relacji do poprzednich wyborów parlamentarnych. Stąd też 64,6% wydaje się rozsądnym parametrem, to wynik wyższy niż odnotowano w 2019 roku, ale niższy niż w II turze wyborów prezydenckich. Na podstawie danych PKW, przy takiej frekwencji liczba głosujących wyniesie 18 989 517.

Czas na końcową symulację i tutaj prócz obserwacji zachowań wyborców w Internacie oraz dostępnych sondaży, na które trzeba brać dużą poprawkę, mamy do dyspozycji tylko intuicję oraz doświadczenie w analizowaniu polskiej sceny politycznej.

W podsumowaniu warto zwrócić uwagę, że wyborcy to poglądy! Możliwe jest zatem, że PiS stracił 1 200 000 konserwatywnych wyborców, ale niemożliwe, że ci wyborcy przeszli na stronę „postępowej” opozycji. Druga tura wyborów prezydenckich pokazała, że potencjały poglądów konserwatywnych i „postępowych” są niemal identyczne i wynoszą po 10 000 000 wyborców. W przedstawionej symulacji te proporcje zostały zachowane.

Generalne zmiany dotyczą przepływów elektoratu „postępowego” pomiędzy PO, Lewicą i „Trzecią Drogą” oraz elektoratu konserwatywnego pomiędzy PiS, Konfederacją, Trzecią Drogą i „innymi”. Niewielkie przepływy na linii Konfederacja, PO, „Trzecia droga” łączy liberalizm gospodarczy. Podobnie mogłoby to wyglądać w przypadku polityki socjalnej, ale elektorat socjalny przypłynął do PiS znacznie wcześniej i raczej nie ma gdzie odpływać.

Rządząca partia PiS w symulacji została potraktowana bardzo surowo i w sumie utraciła 1 200 000 wyborców (200 000 potencjał, 1 000 0000 przepływ), natomiast KO bardzo optymistycznie zyskuje prawie 460 000 głosów, przy dobrym wyniku „Trzeciej drogi”. PiS może mieć lepszy wynik o ile elektorat nie zostanie w domu i w mniejszej liczbie przejdzie do „Trzeciej drogi”, czy „innych”. KO praktycznie nie ma rezerw, podobnie jak mniejsze partie.

Cały eksperyment to autorska próba odczytania nastrojów społecznych, co w tych wyborach jest wyjątkowo trudne. Olbrzymia liczba odmów udziału w ankietach (ok. 50%) i bardzo duża liczba wyborców niezdecydowanych (do 8%) na kogo i czy w ogóle będą głosować, sprawia, że przy prognozie wyborczej autorzy będą też musieli mieć szczęście, żeby zbliżyć się do ostatecznego wyniku. Z uwagi na wymienione ułomności metodologiczne należy przyjąć 2% błąd szacunkowy i taki też przyjęto, dokładnie +/- 2%.

Nie wierzymy nikomu, nie wierzymy w nic! Patrzymy na fakty i wyciągamy wnioski!